اصطلاح های صفات جنسی اولیه و ثانویه به خصوصیات ویژه جسمی اشاره می‌کنند. این صفات جنس های مذکر و مؤنث را در گونه های دارای دو شکل مختلف از یکدیگر جدا می‌کنند.
گونه هایی که جنس های مذکر و مؤنث در آن ها ظاهر متفاوتی از یکدیگر دارند، گونه های دارای دو شکل نامیده می‌شوند. صفات جنسی اولیه از همان ابتدای تولد وجود دارند (برای مثال آلت های تناسلی جنس مذکر در برابر مؤنث). اما صفات جنسی ثانویه در سن بلوغ سر بر می آورند (برای مثال شاخ گوزن ها، تاج خروس ها، یال شیر‌ها و …).

صفات جنسی ثانویه

هورمون هایی که از طریق هیپوتالاموس ترشح می‌شوند آغاز کننده رشد و توسعه صفات جنسی ثانویه جنس های کلاسیک مذکر و مؤنث هستند. این صفات ثانویه در فرآیند زاد و ولد کاربردی ندارند، اما در اغلب گونه های دارای دو شکل جنسی قابل مشاهده هستند.
صفات جنسی ثانویه شامل یال شیر مذکر، پر‌های زینتی و روشن بسیاری از پرندگان و ماهی‌های مذکر می‌شود (این صفات در انسان نیز وجود دارند، مثلاً سینه‌های برجسته در زنان و ریش صورت در مردان).

جفت گزینی جنس مؤنث

بسیاری ماندگاری آراستگی جنس مذکر در جمعیت جانوران را با “جفت گزینی جنس مؤنث” یا “رقابت میان نرها” مرتبط می‌دانند. نظریه مؤنث انتخاب کننده به این مفهوم است که جنس مؤنث برای افزایش پایداری فرزندان خود جفت های دارای ژن خوب را انتخاب می‌کند.
به این ترتیب آن ها به انتخاب جفت هایی تمایل دارند که دارای آرایشی بزرگتر، روشنتر و بهتر هستند. البته افزایش پایداری می‌تواند با مکانیسم های مختلفی محقق شود: 1- فرضیه پسران جذاب 2- فرضیه ژن خوب.

صفات ثانویه در جانوران

رشد: انسان در طول زندگی خود مراحل مختلفی را از جنین تا پیری می گذراند بر خلاف گیاهان که در تمامی عمر خود رشد می کنند، فقط در محدوده زمانی خاص این توانایی را دارد.رشد به معنی افزایش تعداد سلول ها یا افزایش غیرقابل برگشت ابعاد آن هاست. آهنگ رشد انسان درابتدای دوران جنین بسیار سریع است ولی بتدریج کاهش می یابد. این کاهش در سال های نوزادی و کودکی ادامه می یابد ولی در دوران بلوغ مجدداً شدت می گیرد و سپس در جوانی پایان می پذیرد. البته تکثیر برخی سول ها به منظور ترمیم و جایگزینی سلول های از دست رفته ، همواره ادامه خواهد داشت.

بلوغ: بلوغ یک واژه عمومی است که در موارد مختلفی کاربرد دارد اما به عنوان رویداد مهمی که در مراحل رشد انسان پیش می آید. به صورت های مختلفی تعبیر شده است. معمولاً مجموعه ی تغییرات بدنی و روانی که بین دوران های کودکی ونوجوانی پیش می آید و گاه تا دوران جوانی ادامه می یابد، بلوغ نامیده می شود. دوران نوجوانی حدفاصل کودکی و جوانی است و دوره ی انتقال به بزرگسالی محسوب می شود . در این دوره به دلیل رخ دادن بلوغ، تغییر و تحولات سریعی در شما پدید می آید. رشد در دوران نوجوانی ،‌با رشد سریع جسمی که در دخترها زودتر از پسر ها اتفاق می افتد. آغاز می شود و تا زمانی که جهات دیگر رشد تکمیل شود، ادامه می یابد. در حقیقت نوجوانی دورانی است که زندگی آینده ی شما شکل جدیدتری می گیرد و پی ریزی می شود. بنابراین هر قدر دانش و آگاهی شما درباره بلوغ و نوجوانی بیشتر باشد. نگرانیها و مشکلات کمتری در این دوره خواهید داشت.

تغییرات جنسی: در دوران بلوغ بدلیل ترشح هورمون های جنسی صفات ثانویه جنسی بوجود می آید که باعث تفاوت دو جنس محسوب می شوند.